O człowieku który witał się nogą; Afanasjew z Sopotu

Pewnego popołudnia samotna matka Sara Weston mówi, że idzie do sklepu - i nigdy nie wraca. Pod jej nieobecność zostaje jej nastoletni syn. Sam ze zniszczoną przeszłością i dziedzictwem tajemnic. Keith Weston prawie stracił życie w pożarze. Przeżył - ale z bliznami fizycznymi i emocjonalnymi. Bez matki nie ma nikogo, kto mógłby mu pomóc się leczyć, żadnych pieniędzy i nie ma po co żyć - poza lekarstwami, które uśmierzają jego ból. Osamotniony i wściekły, jego nienawiść skupia się na jednym: jego przyrodniej siostrze, Maggie Lockwood. Dziewiętnastoletnia Maggie Lockwood spędziła rok w więzieniu za doprowadzenie do ​​pożaru. Teraz wróciła do domu. Ale jej uwolnienie nie może uwolnić jej od ciężaru winy, który nosi. Dorastała z Keithem Westonem, bawiła się z nim jako dziecko… a ostatnio dowiedziała się, że mają tego samego ojca. Teraz osoba, której Keith najbardziej nienawidzi, jest jego najbliższą rodziną - dopóki Sara nie wróci. Jeśli wróci…

Powieść pomimo swoich niezaprzeczalnych wartości literackich i sensacyjnego wątku, jak wiele innych utworów prozatorskich Gabrieli Zapolskiej, w przeciwieństwie do jej sztuk scenicznych, nie wytrzymała próby czasu i nie jest dzisiaj czytana. Zasadnym jest pytanie, czy ta autobiograficzna powieść z kluczem, w której większość bohaterów chociaż występuje pod zmienionymi imionami i nazwiskami to postacie autentyczne, może być traktowana jako źródło historyczne. Przekazy o charakterze literackim, gdzie rzeczywistość miesza się z fikcją, nie cieszą się na ogół estymą badaczy i nie są zbyt często wykorzystywane przez historyków, mimo swych rzeczywistych i uzasadnionych teoretycznie walorów. Naturalistyczna konwencja pisarki naśladującej Zolę i dążącej do odtworzenia w swych utworach rzeczywistości we wszystkich jej szczegółach powoduje, iż w tym wypadku można się spodziewać autentyzmu w opisach wydarzeń i charakterystykach postaci. Rzecz dotyczy kolonii polskiej w Paryżu z początków lat dziewięćdziesiątych XIX stulecia. Wiesław Śladkowski