Perykles i Aspazja; Krawczuk Aleksander

nie jest typową biografią słynnego ateńczyka i jego kochanki, a później żony. To książka popularnonaukowa opowiadająca o złotych latach demokracji ateńskiej – od ich początków, poprzez okrzepnięcie po pierwszej inwazji Persów na Grecję (to wtedy miała miejsce chociażby bitwa pod Maratonem), po stadium schyłkowe, które zbiegło się z wybuchem wojny peloponeskiej. Losy tytułowych bohaterów są w tym przypadku jedynie pretekstem do pokazania demokracji ateńskiej w całej swojej skomplikowanej strukturze. Owszem, Perykles jest centralną postacią książki, jednakże jej głównym bohaterem są bez wątpienia Ateny w swoim Złotym Wieku.

Jak to u Aleksandra Krawczuka zazwyczaj bywa, tak i tu mamy do czynienia ze starożytnymi dziejami opisywanymi w bardzo szerokiej perspektywie. Profesor nie oszczędza swoich czytelników – i bardzo dobrze robi. Mnóstwo tutaj imion ówczesnych filozofów, artystów, polityków, wojskowych czy władców, bardzo dużo również nazw greckich miast i wysp. Konteksty historyczne, polityczne, kulturowe, religijne czy ekonomiczne także są dość dokładnie zarysowane, dzięki czemu czytelnik może mieć bardzo szeroki ogląd fenomenu ówczesnych Aten oraz całej Grecji.

Książka jest napisana bardzo zrozumiale, co więcej, jej wymowa jest również dość uniwersalna. Ówcześni mieszkańcy Hellady przedstawieni są bez lukru – i jest to eufemizm. To kłótliwi i aroganccy pieniacze niepozbawieni osobistych ambicji, rozpolitykowani, przekupni i pyszałkowaci. A jednocześnie miłośnicy wolności w każdej postaci, patrioci i twardo stojący na ziemi filozofowie, odważni i karni, gdy trzeba. Jej koniec również ma bardzo uniwersalną wymowę i łatwo go odnieść do kontekstu politycznego naszego kraju, zarówno w latach 60. XX wieku – bo wtedy książka powstała – jak i obecnie.

„Perykles i Aspazja” to idealna książka na początek przygody ze starożytną Grecją. Zrozumiała, zajmująca i wypełniona faktami. Jak znalazł dla początkujących hellenistów lub nawet miłośników gry „Assassin’s Creed Odyssey” – spotkamy w niej przynajmniej kilka postaci znanych z kart książki profesora Krawczuka.

Tristero z Lubimy Czytać