Septymiusz Sewerus; Kotula Tadeusz

kawał dobrego historycznego „rzemiosła”. Na stosunkowo niewielkiej liczbie stron (166) autor prezentuje nam panoramę ówczesnego Imperium Romanum. Szczególnym względem, z racji swej specjalizacji, Tadeusz Kotula darzy prowincję Afrykę, skąd wywodził się bohater książki – cesarz z Lepcis Magna. Największym plusem książki jest jej zwięzłość (nie mylić z pobieżnością). Dowiadujemy się wielu interesujących faktów z różnych dziedzin działalności starożytnych, począwszy od prawa, kwestii ustrojowych państwa, kultury i sztuki, zasad zarządzania Imperium, a kończywszy na magii oraz astrologii. Autor, pomimo tego iż poświęcił sporą część swego naukowego życia okresowi Sewerów w dziejach Rzymu, nie razi czytelnika (często występującą wśród twórców biografii) stronniczością w przedstawianiu faktów, czy też interpretowaniu ich „na korzyść” przedmiotu swych badań. Wręcz przeciwnie, ukazuje wszystkie blaski i cienie panowania Septymiusza, a nawet wprost zaznacza, że „Jeśli nawet nie potępiamy absolutnego władcy, bohatera książki, to dlatego, że moralny kodeks historyka nakazuje nam pisać sine ira et studio i oceniać zjawiska dziejowe w ich historycznym kontekście na tle epoki, jej warunków i potrzeb” (s. 155). Ta bardzo ważna deklaracja, o której, niestety, bardzo często zapominają niektórzy historycy (a szerzej – ignorują ją także ci, którzy starają się wykorzystywać historię do swych bieżących potrzeb i celów) jest odpowiednim zwieńczeniem tej jednej z lepszych pozycji książkowych z serii Ossolineum.

Munk z Lubimy czytać