Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII i XIX wieku; Hass Ludwik

Książka niniejsza nie jest klasyczną biografią. Nie jest też historią rodziny, nawet jeśli była to rodzina tak wybitna, jak Gałęzowscy. Jej celem jest poszerzenie naszej wiedzy o emigracji polskiej we Francji, a zwłaszcza o jej życiu społecznym. Książka jest zarazem próbą dokumentacji pracy społecznej jednej rodziny na emigracji we Francji na przełomie XIX i XX w. — Gałęzowskich. Można powiedzieć, że dzieło tej rodziny było w równym stopniu wielkie, jak i pozostało nieznane. Ich aktywność wypełniła lukę, jaka powstała po „zmierzchu Czartoryskich”. Najważniejsza była dla nich działalność społeczna, ale uczestniczyli też w życiu politycznym emigracji. Celem pracy jest także próba ukazania, jak wola jednego człowieka, jego współpracowników (batiniolczycy) i rodziny mogła doprowadzić do wykrystalizowania się ambitnego, a zarazem pragmatycznego programu działalności społecznej wśród emigrantów. Programu i form działania, które w okresie słabnących nadziei i pogarszających się możliwości były dla emigrantów często jedynym ratunkiem i szansą już nie tylko na stabilizację życiową, ale choćby na przetrwanie. Działalność społeczna Gałęzowskich ewoluowała od powstańczej tradycji, konspiracji i rewolucji do programu pracy organicznej, na który składała się budowa polskiego systemu edukacji, opieki społecznej, czy pośrednictwa pracy. Głównym animatorem, pionierem i bohaterem tego procesu był Seweryn Gałęzowski.