Wojskowy Przegląd Historyczny 1978 nr 3

Relacje działaczy Solidarności i innych organizacji opozycyjnych zamieszczone w niniejszym tomie zostały zebrane, opracowane i zaakceptowane przez Autorów w latach 2008-2013. Dobór osób, które zgodziły się podzielić wspomnieniami nie był przypadkowy – w gronie 16 Autorów znaleźli się zarówno liderzy ze ścisłego kierownictwa regionalnej „Solidarności”, związkowych struktur rolniczych, jak i działacze z zakładów pracy, w których Związek rozwijał się dynamicznie i przetrwał także po rozbiciu w stanie wojennym. Publikacja zawiera świadectwa osób, które organizowały podziemne struktury „Solidarności” i prowadziły niezależną działalność wydawniczą. Różnorodne aspekty życia codziennego przybliżają relacje złożone przez kobiety, które działały zarówno w okresie legalnej „Solidarności”, jak i po zdelegalizowaniu Związku. W tomie znajdują się również wspomnienia osób, które odegrały czołową rolę w regionalnych strukturach Konfederacji Polski Niepodległej i Federacji Młodzieży Walczącej, a także przedstawiciela lokalnej młodzieżowej grupy opozycyjnej.

Opracowanie: Marzena Grosicka, Katarzyna Polit, Śmietanka-Kruszelnicki Ryszard

Niniejszy tom źródeł w opracowaniu Tomasza Domańskiego prezentuje losy deportowanych w wywózkach z lutego i kwietnia 1940 r., którzy po powrocie do Polski osiedlili się na terenie obecnego województwa świętokrzyskiego. W wyborze przedstawiono protokoły przesłuchań świadków zgromadzone przez b. OKBZpNP-IPN w Kielcach oraz relacje z archiwum Oddziału Wojewódzkiego Związku Sybiraków w Kielcach.

Zaprezentowane materiały są doskonałą egzemplifikacją losów nie tylko pojedynczych świadków, ale całych rodzin rozsianych w wojennym i powojennym chaosie w różnych miejscach naszego kraju. Zeznania i relacje są także znakomitym materiałem do badań skomplikowanych stosunków polsko-żydowskich, polsko-ukraińskich czy polsko-białoruskich w okresie 1939-1946. Są wreszcie dowodem podejmowania dramatycznych wyborów w skrajnych sytuacjach, akcesu do Związku Patriotów Polskich czy „kościuszkowców”.