Szewczenko Taras – Utwory wybrane

Mimo ogromnego bogactwa form gatunkowych w literaturze barskiej i stosunkowo dużej liczby utworów obszerniejszych, wiersze pozostały w niej podstawowym rodzajem wypowiedzi. Były po prostu najzręczniejsze do szybkiego wyrażania poglądów i emocji politycznych społeczeństwa, które już w szkołach uczyło się składania rymów. Zdecydowanie najwięcej tytułów przypada też na dział, który ten wstęp poprzedza — choć objętościowo, ze względu na małe rozmiary większości tekstów, równy jest mniej więcej dialogom i dramatom (natomiast znacząco góruje nad prozą narracyjną). Wierszami reagowano też na wszystkie bieżące wydarzenia, informowano o nich, oceniano je, dawano upust radości czy żalowi z ich przebiegu. Niektóre z tych utworów — mianowicie pieśni, śpiewane w obozie czy w marszu — towarzyszyły także konfederatom w ich żołnierskim trudzie. Układ wierszy, podobnie jak w pozostałych działach, jest w przybliżeniu chronologiczny. Te utwory, które są zupełnie pozbawione nacechowania czasowego (poza szeroką klamrą dat 1767–1772) zostały zamieszczone w środku działu, między utworami z 1769 a 1770 roku.