Podstępem i gwałtem; Chmielewski Lech

Zbiór esejów wybitnego badacza polskiej sztuki nowożytnej poświęcony wybranym zagadnieniom okresu baroku. Autor prezentuje bogactwo i złożoność tendencji artystycznych przeszczepianych na polski grunt i tu twórczo przetwarzanych. Najwięcej uwagi poświęca związkom artystów i ich dzieł (projektów) z kulturą Włoch. "Polska, ze swoimi granicami tak bardzo zmiennymi, jako państwo przez szereg stuleci wielonarodowe, ukazuje lepiej od jakiegokolwiek innego kraju europejskiego, że sztuka nie należy do jednego narodu lecz jest dobrem uniwersalnym".